شرح ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی

قاعده بار اثبات دلیل به چه معناست؟

اثبات بر وزن إفْعال ، کلمه عربی از ریشه ی (ث ب ت ) است و به معنای اقامه دلیل نزد محکمه بر وقوع حادثه ای می باشد که بر این اقامه دلیل آثار حقوقی مترتّب شود.
دلیل نیز در لغت به معنای راهنما ، رهنمون و حجت به کار رفته است. در ماده ۱۹۴ قانون آیین دادرسی مدنی ، مصوب ۱۳۷۹ این چنین تعریف شده است:
« دلیل عبارت از امری است که اصحاب دعوا برای اثبات یا دفاع از دعوا به آن استناد می کنند».

« بار اثبات دلیل » نیز یک قاعده پذیرفته شده در اکثر نظام های حقوقی است و به این معناست که علی القاعده هرکس مدعی حقّی می باشد، میبایست ادعای خود را اثبات نماید، یعنی اثبات دلیل بر عهده ی مدعی می باشد و پس از آنکه مدعی دلیل اقامه کرد ، تکلیف اثبات خلاف آن بر دوش مدعی علیه قرار می گیرد که ناراستی یا کذب ادعا را با دلیل و اظهارات موجه از نظر مرجع رسیدگی ، بر کرسی بنشاند.
به بیان دیگر، اصطلاح رایج « بار اثبات دلیل»، به معنای وظیفه ی اثبات نهایی در یک دادرسی است که باید برای صدق بودن مطلبی یا مسأله ای دلیل آورده شود چندان که قانون لازم شمرده است.

چه دلایلی در حقوق ایران، دلایل محکمه پسند و موجه محسوب می شوند

در حقوق ایران، به این مبحث، ادله اثبات دعوا گفته می شود. ادله اثبات دعوا، دلایلی می باشند که در قانون به عنوان دلایل قوی و قابل قبول شناخته شده اند و مدعی با ارایه آنها می تواند ادعای خود را اثبات نماید.
این دلایل به شرح زیر می باشند.

در حقوق کشور ماف مطابق ماده ۱۲۵۸ قانون مدنی، دلایل و مدارکی که از طریق آن ها می توان ادعایی را اثبات نمود به قرار زیر می باشند:

• اقرار عبارت است از خبر دادن از حقی به نفع دیگری و به ضرر خود.
• اسناد کتبی که عبارت از هر نوشته که در مقام اثبات دعوا یا دفاع قابل استناد باشد.
• شهادت عبارت است از نقل حادثه ای که رخ داده است و شاهد آن را دیده، شنیده یا لمس کرده یا چشیده یا بوییده.
• امارات که عبارت اند از اوضاع و احوالی که به حکم قانون یا در نظر قاضی، دلیل بر امری شناخته می شود.
• قسم
• مشاهدات دادرس
• تحقیق محلی
• معاینه محل
• کارشناسیپ

ادامه مطلب در:     شرح ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی